ആൻഡ്രോയ്ഡിലെ ആകുലതകൾ

Modular phone conceptual image. Image courtesy: Google Gemini

സ്മാർട്ട് ഫോണിന്റെ ഹാർഡ്‌വെയർ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ ഘടകങ്ങൾ കമ്പ്യൂട്ടറിന്റേതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമാണ്. ലിനക്സ് കെർണൽ ആണ് ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതെങ്കിലും, കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ കൂടുതൽ മോഡുലാർ ആണ്, ഉപയോക്താവിന് ആവശ്യമുള്ള ഘടകങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുക്കാനും ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്യാനും കഴിയും. പിന്നീട് കമ്പ്യൂട്ടർ ശേഷി ഉയർത്താൻ ഹാർഡ്‌വെയർ ഘടകങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കാനും കഴിയും. ഏതെങ്കിലും ഒരു ഘടകം കേടായാൽ പുതിയത് വാങ്ങിയിടാനും കഴിയും. മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങൾക്ക് വ്യത്യസ്തമായ ഘടനയാണുള്ളത്. എല്ലാ ഹാർഡ്‌വെയർ ഘടകങ്ങളും ഒറ്റ ചിപ്‌സെറ്റായി ഏകോപിപ്പിച്ചു ചേർത്ത് വെച്ചിരിക്കുന്നു. ഹാർഡ്‌വെയർ ഘടകങ്ങളെ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന പ്രൊപ്രൈറ്ററി ഡ്രൈവറുകൾ (ഉദാ. പ്രൊസസ്സർ ഡ്രൈവർ), ഗ്രാഫിക്കൽ ഇന്റർഫേസിനെ മനോഹരമാക്കുന്ന ഘടകങ്ങൾ ചേർത്താണ് മൊബൈൽ കമ്പനികൾ ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നത്.

ചിലവ് കുറഞ്ഞ സ്മാർട്ട് ഫോണുകൾ വിപണിയിൽ എത്തിക്കുന്നതിനും, ജനകീയമാക്കുന്നതിനും ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം കാരണമായി. നെറ്റ്‌വർക്ക് ഓപ്പറേറ്റർമാർ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ ഡെവലപ്പർമാർ, ഫോൺ നിർമ്മാതാക്കൾ, അനുബന്ധ ഘടക നിർമ്മാതാക്കൾ എന്നീ മേഖലയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 84 സ്ഥാപനങ്ങൾ ചേർന്ന് രൂപീകരിച്ച ഓപ്പൺ ഹാൻഡ് അലയൻസ് എന്ന കൂട്ടായ്മയാണ് ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിന്റെ പിറവിക്ക് കാരണമായത്. ഗൂഗിൾ കമ്പനിയാണ് ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിന്റെ വികസനത്തിന് പ്രധാന നേതൃത്വം വഹിച്ചത്. മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിന്റെ ആഗോള വിപണി വിഹിതത്തിൽ 70 ശതമാനം ആൻഡ്രോയ്ഡ് കയ്യടക്കിയിരിക്കുന്നു. ആൻഡ്രോയ്‌ഡിന്‌ പകരം വെക്കാൻ പറ്റുന്ന മറ്റൊരു മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം നിലവിലില്ല. കമ്പ്യൂട്ടർ വാങ്ങിക്കഴിഞ്ഞാൽ ഉപഭോതാവിന്റെ ഇഷ്ടപ്രകാരം ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം മാറ്റുന്നത് പോലെ ഫോണിന്റെ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം മാറ്റുന്നത് സാധാരണക്കാരന് അത്ര എളുപ്പമുള്ള കാര്യമല്ല. ഇതും കൂടാതെ, നിരീക്ഷണ സംവിധാനങ്ങൾ, ഉപഭോക്താവിന്റെ പ്രവർത്തന വിവരങ്ങൾ കമ്പനിയുടെ സെർവറിലേക്ക് അയക്കുന്ന സോഫ്റ്റ്‌വെയറുകൾ, പരസ്യങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന സംവിധാനങ്ങൾ, പണം വാങ്ങി ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആപ്പുകൾ (Promotion apps) തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ കമ്പനി ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കും; ഇവ ബ്ലോട്ട് വെയറുകൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ബ്ലോട്ട് വെയറുകൾ ഉപയോക്താവിന്റെ സ്വകാര്യതയിൽ കടന്നു കയറി വിവരങ്ങൾ ചോർത്തുകയും, ഫോണിന്റെ പ്രവർത്തന മികവിനെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സാധാരണ ആപ്പുകൾ നീക്കം ചെയ്യുന്നത് പോലെ ബ്ലോട്ട് വെയറുകൾ ഉപഭോക്താവിന്റെ ഫോണിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുന്നത് അത്രഎളുപ്പമല്ല. ബ്ലോട്ട് വെയറുകൾ ഇല്ലാത്ത ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് ലഭിക്കുന്ന ഫോണുകൾ വളരെ കുറവാണ്. ഗൂഗിൾ പിക്സൽ, നത്തിങ് കമ്പനിയുടെ ഫോണുകൾ ക്‌ളീൻ ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റമാണ് നൽകുന്നത്.

മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിന് ദീർഘനാൾ അപ്ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്. പുതിയ ഫോൺ ഇറങ്ങി അധിക നാൾ കഴിയും മുൻപേ അപ്ഡേറ്റുകൾ മൊബൈൽ കമ്പനികൾ നിർത്തലാക്കുന്ന പ്രവണത കണ്ടുവരുന്നുണ്ട്. ഇതുമൂലം പുതിയ ആൻഡ്രോയ്ഡ് പതിപ്പുകൾ സ്വീകരിക്കാനാവാതെ ഫോൺ ഉപയോഗശൂന്യമാകുകയാണ് പതിവ്. നിലവിൽ രണ്ടു വർഷം വരെ ആൻഡ്രോയിഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിന് മൊബൈൽ ഫോൺ നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ അപ്ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കാറുണ്ട്. കാലാവധി കഴിഞ്ഞാൽ അപ്ഡേറ്റുകൾ നിലക്കുകയും, ആപ്പുകൾ പ്രവർത്തിക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും ചെയ്യും. ബാങ്കിങ് ആപ്പുകൾ ആവും ആദ്യം പ്രവർത്തനം നിർത്തുക. ഫോണിന്റെ ഹാർഡ്‌വെയർ ഭാഗത്തിന് യാതൊരു പ്രശ്നവും ഉണ്ടായിരിക്കുകയില്ല. ഉപഭോക്താക്കൾ പുതിയ ഫോൺ വാങ്ങാൻ നിര്ബന്ധിതരാവുകയും ചെയ്യും. ദീർഘകാലം നിലനിൽക്കാത്ത ഫോണുകൾ ഇ-വേസ്റ്റ് കൂടുന്നതിന് കാരണമാകും. മറ്റു ഫോണുകളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി നത്തിങ് ഫോൺ (Nothing Phone) കമ്പനി മൂന്ന് വർഷത്തെ പ്രധാന ആൻഡ്രോയ്ഡ് അപ്‌ഗ്രേഡുകളും നാല് വർഷത്തെ സുരക്ഷാ അപ്‌ഡേറ്റുകളും നൽകുന്നു.

ഫോണിനൊപ്പം നിർമ്മാതാക്കൾ നൽകുന്ന ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങൾ കാലാവധി കഴിഞ്ഞു പ്രവർത്തനം നിലയ്ക്കുമ്പോൾ പുതുജീവൻ നൽകാൻ കസ്റ്റം റോമുകൾക്കാവും. ആൻഡ്രോയ്ഡിന്റെ ഏറ്റവും പുതിയ പതിപ്പുകൾ (Android 15) കസ്റ്റം റോമുകളുടെ രൂപത്തിൽ ലഭ്യമാക്കുന്നുണ്ട്. കസ്റ്റം റോമുകൾ ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്തു കൊണ്ട് പഴയ ഫോണുകൾ ഏറെ നാൾ തുടർന്നുപയോഗിക്കാൻ സാധിക്കും. ഫോണിൽ വരുത്തുന്ന മാറ്റങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കാൻ നിർമ്മാതാക്കൾ പല തരത്തിലുള്ള ലോക്കുകളും സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങളും ഉപയോഗിക്കുന്നതു കസ്റ്റം റോമുകൾ ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്യുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടാക്കുന്നു. സുരക്ഷ ക്രമീകരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി ചില ബാങ്കിങ് ആപ്പുകൾ കസ്റ്റം റോമുകളിൽ പ്രവർത്തിക്കില്ല.

വാണിജ്യ താല്പര്യങ്ങളില്ലാത്ത, സ്വകാര്യത സംരക്ഷിക്കുന്ന മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം വികസിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്‌വെയർ കൂട്ടായ്മകളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടക്കുന്നുണ്ട്. ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിത സ്മാർട്ട് ഫോൺ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനം ഡെബിയൻ പോലെയുള്ള സ്വതന്ത്ര ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിത ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങളാണ്. ഗ്രാഫിക്കൽ ഇന്റർഫേസ് നൽകാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഫോൺ ഷെൽ അഥവാ ഫോഷ് (phosh), പ്ലാസ്മ തുടങ്ങിയ പ്രോഗ്രാമുകളാണ്. ഫോൺ വിളികൾ നടത്തുന്നതിനുള്ള കോളിംഗ് ആപ്ലിക്കേഷൻ, കോൺടാക്ട്, കലണ്ടർ, മാപ്പ് തുടങ്ങിയ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിത സ്മാർട്ട് ഫോൺ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങളിലുണ്ട്. കൂടാതെ ലിനക്സ് സോഫ്റ്റ്‌വെയർ സംഭരണിയിൽ ലഭ്യമായ ആപ്പുകൾ ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്തുപയോഗിക്കാൻ സാധിക്കും. ഡെബിയൻ ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിതമായ മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റമാണ് മൊബിയൻ. സ്മാർട്ട് ഫോണുകളിലും, ടാബ്ലറ്റ് പിസികളിലും ഉപയോഗിക്കാൻ അനുയോജ്യമാണ്. ആൻഡ്രോയ്ഡ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിലുള്ള ആപ്പുകളിലെ വൈവിധ്യം ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിത ഫോണുകളിൽ കാണാനാവില്ല. ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിത സ്മാർട്ട് ഫോൺ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങൾ പ്രതീക്ഷകൾ നൽകുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ധാരാളം പരിമിതികൾ നേരിടുന്നുണ്ട്. ലിനക്സ് അധിഷ്ഠിത മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങളോട് യോജിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയുന്ന മൊബൈൽ ഹാർഡ്‌വെയറുകളുടെ ലഭ്യതക്കുറവ് സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്‌വെയർ സമൂഹത്തിനു വെല്ലുവിളി ഉയർത്തുന്നുണ്ട്‌. ലിനക്സ് ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്ന സ്മാർട്ട് ഫോണുകളിൽ മാത്രമേ മൊബിയൻ പോലെയുള്ള ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങൾ സുഗമമായി പ്രവർത്തിക്കുകയുള്ളു. ലിനക്സ് സൗഹൃദമായ കൂടുതൽ മൊബൈൽ ഫോൺ ഹാർഡ്‌വെയറുകൾ ലഭ്യമാകാൻ നിർമ്മാണ കമ്പനികളുടെ സഹകരണം ആവശ്യമാണ്. ആര (Ara) എന്ന പേരിൽ മോഡുലാർ സ്മാർട്ട് ഫോൺ സംരംഭം ഗൂഗിൾ തുടങ്ങിയെങ്കിലും പിന്നീട് ഉപേക്ഷിച്ചു.